Orlęta Lwowskie…

…tak nazwano młodych obrońców polskiego Lwowa z lat 1918-1920, głównie w czasie wojny polsko- ukraińskiej (1.11.1918-22.11.1918), a także polsko-bolszewickiej (latem 1920).

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Orlętami Lwowskimi nazywano młodych mieszkańców Lwowa, którzy z powodu braku regularnych oddziałów Wojska Polskiego w listopadzie 1918r. sami stanęli do walki w obronie swojego miasta, podczas wojny polsko-ukraińskiej. W walkach z oddziałami wojsk ukraińskich uczestniczyło ponad sześć tysięcy ochotników, służb pomocniczych, urzędników, w tym 1374 uczniów szkół powszechnych, gimnazjów oraz studentów. Najmłodszy z nich miał dziewięć lat i nazywał się Jaś Kukawski. Do walki stanęli również harcerze. W czasie od 1 do 22 listopada 1918 roku zginęło 439 żołnierzy, w tym 12 kobiet oraz 120 uczniów, 76 studentów i ponad 70 harcerzy.
Antoni Petrykiewicz, trzynastoletni uczeń, został za swoje bohaterstwo odznaczony orderem Virtuti Militari. Był on najmłodszym w historii odznaczonym.
Wojna polsko-ukraińska trwała od 1 listopada 1918 do połowy 1919 roku, dopiero wówczas regularne wojska polskie przybyły z odsieczą i przerwały oblężenie Lwowa. Do tego czasu zorganizowane oddziały polskiej młodzieży skutecznie przeciwstawiały się regularnym oddziałom Ukraińskich Strzelców Siczowych.
I Wojna Światowa zakończyła się. Polska odzyskiwała niepodległość po 123 latach niewoli, a Lwów razem z nią. Rosjanie nie chcieli do tego dopuścić. Rozpoczęła się nowa wojna polsko-bolszewicka. Lwów został ponownie oblężony tym razem przez armię Budionnego. Mieszkańcy Lwowa po raz drugi stanęli do obrony swego miasta. 17 sierpnia 1920 r. stoczono bitwę pod Zadwórzem na przedpolu Lwowa. Zginęło wówczas 318 z 330 walczących ochotniczo Orląt Lwowskich. Pomimo strat udało się zatrzymać natarcie bolszewików. Wojska Budionnego zrezygnowały z oblężenia Lwowa. Wycofując się zostały okrążone przez wojska polskie i rozbite w bitwie pod Komarowem. Niewielu polskich obrońców potrafiło pokonać silne oddziały bolszewików. To wydarzenie miało wpływ na późniejsze zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej.
Większość poległych w obu wojnach obrońców Lwowa została uroczyście pochowana na wydzielonej kwaterze Cmentarza Łyczakowskiego. Tą część nazwano Cmentarzem Obrońców Lwowa potocznie zwanym Cmentarzem Orląt.
Bohaterowie bitwy pod Zadwórzem zostali pochowani na specjalnym cmentarzu obok dworca kolejowego w Zadwórzu.
Kwatera Orląt znajduje się także na Cmentarzu Janowskim we Lwowie.
Miasto Lwów za bohaterską postawę i zasługi mieszkańców zostało, jako jedyne w Polsce odznaczone przez Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Virtuti Militari. Uroczystość ta odbyła się 22 listopada 1920r.
Szczątki jednego z nieznanych obrońców Lwowa pochowano w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, aby uczcić pamięć czynu Orląt Lwowskich.
W wielu miastach polskich place, ulice, parki, szkoły noszą nazwę Orląt Lwowskich. We Wrocławiu nasza szkoła nosi nazwę Orląt Lwowskich oraz plac przed Dworcem Świebodzkim. Na cmentarzu, przy ulicy Smętnej, na Sępolnie stoi pomnik Orląt Lwowskich.

• 

Po II Wojnie Światowej, na skutek zmiany granic, Lwów wraz ze wschodnią częścią Galicji przeszedł pod rządy Związku Radzieckiego. Rosjanie robili wszystko, aby Panteon bohaterstwa Polaków zniknął z powierzchni ziemi, aby o nim zapomniano. Polacy jednak pamiętali o swoich bohaterach, odwiedzali cmentarz, na grobach pojawiały się ciągle nowe kwiaty i znicze. Profanacja lwowskiego „Świętego Miejsca” trwała dokładnie pół wieku. (1939-1989). Polskie władze starały się o pozwolenie na uporządkowanie tego miejsca i zatrzymanie dewastacji. Po rozpadzie Związku Radzieckiego Ukraina uzyskała niepodległość, ale także nie udzielała pozwolenia na remont cmentarza. Udało się to dopiero po dwutysięcznym roku. Remont trwał do 2005 roku, 24 czerwca nastąpiło uroczyste otwarcie odbudowanego Cmentarza Orląt Lwowskich.

• 

• 

• 

• 

• 

•